Avondsessie: Ruimtelijke ordening

Betonstop staat niet gelijk aan bouwstop

De spreiding van de bebouwing in Vlaanderen veroorzaakt druk op de natuur, meer kosten voor de aanleg van nutsvoorzieningen, meer energieverbruik, meer verkeershinder en meer CO2-uitstoot. Vandaag bedraagt het ruimtebeslag nog 6 ha per dag. De Vlaamse overheid wil dit halveren tegen 2025 en uiteindelijk terugdringen tot nul ha tegen 2040. Ze bepaalde vier beleidskaders voor de lokale en provinciale besturen: het verhogen van het ruimtelijk rendement, het versterken van de open ruimte, het samenwerken over de verschillende niveaus heen en ten slotte het versterken van de economische en energetische ruggengraat.

Joke Schauvliege, Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw, beschouwt het huidige Beleidsplan Ruimte Vlaanderen als een echte trendbreuk. “We gaan wel degelijk blijven bouwen, maar op basis van de mogelijkheden die er nog zijn en met de ruimte die we reeds hebben aangesneden.” De minister ziet veel positieve kanten aan het verhaal: “Alle betrokken partijen: bouwheren, architecten, studiebureaus, aannemers, projectontwikkelaarsoverheden… moeten als volwaardige partners de cultuuromslag maken. Dan kunnen we prachtige resultaten laten optekenen.”

We ruilen het groeimodel voor een transformatiemodel, waarbij we de ruimte op een andere manier inrichten. Minister Joke Schauvliege

Een bouwmeester bouwt niet

Peter Vanden Abeele kwam zijn takenpakket als eerste Gentse bouwmeester verduidelijken. Hij vervult 4 concrete rollen: hij adviseert het stadsbestuur om een helder en open bouwproces op te zetten, hij bouwt bruggen tussen de verschillende actoren in de stad, hij denkt na over het creëren van een eigen en eigentijdse bouwcultuur en hij draagt bouwstenen aan voor een toekomstige verstedelijking.

“Vanuit een helikopterblik tracht ik slimme koppelingen te maken tussen de verschillende uitdagingen waar onze stad voor staat,” vertelt de bouwmeester. “Ik tracht te denken voorbij de grenzen van de huidige stad. In Gent is de verdichting eigenlijk al een feit. De stad zal woonoplossingen moeten vinden op maat van uiteenlopende doelgroepen: tweeverdieners, 1-inkomensgezinnen, studenten, ouderen, nieuwkomers, kwetsbare groepen, opvanginitiatieven… door te bouwen aan een rechtvaardige stad. Ondanks de groeipijnen heeft Gent alle troeven in handen om de uitdagingen van de toekomst met succes aan te gaan, namelijk ontwerpkracht en organiseerkracht.

Het doel van mijn bouwmeesterschap is om met alle actoren samen na te denken hoe we kunnen bouwen aan deze stad.
Peter Vanden Abeele

De drie sprekers verdedigen dus het principe om het ruimtebeslag een halt toe te roepen met het oog op een leefbare toekomst voor iedereen. Tegelijk zien ze hierin ook tal van opportuniteiten voor de bouwsector.  Van een bouwstop is geen sprake.